Γεωγραφική θέση-κλίμα
Η Θάσος είναι το βορειότερο νησί του Αιγαίου, έχει έκταση 379 τ.χλμ.,ακτογραμμή 95 χλμ.Απέχει 12 ναυτικά μίλια από την Καβάλα και μόνο 4 ν.μ. από την Κεραμωτή. Πανέμορφο νησί με ένα ψηλό βουνό, το Υψάριο ή Ψαριό (1203 μ.) στη μέση και ολόγυρα δαντελένιες ακρογιαλιές με κάτασπρη αμμουδιά και πεύκα, που πολλές φορές κρέμονται κυριολεκτικά πάνω από τη θάλασσα. Την ομορφιά του τοπίου έρχονται συχνά να συμπληρώσουν τα βράχια από λευκό μάρμαρο. Η Θάσος εξελίχθηκε γρήγορα σε μεγάλο τουριστικό κέντρο.Το κλίμα του νησιού είναι εύκρατο και υγιεινό. Το καλοκαίρι είναι δροσερό ενώ ο χειμώνας δεν είναι ιδιαίτερα ψυχρός. Η μεγαλύτερη θερμοκρασία ποικίλλει από 30-35 βαθμούς C και η μικρότερη από -4 έως -6 βαθμούς.
ΜΑΚΡΥΑΜΜΟΣ: Η Μακρύαμμος είναι μια έξοχη παραλία που βρίσκεται στα ανατολικά του Λιμένα. Ένας όμορφος, γραφικός ήσυχος κόλπος κοντά στην πόλη, με κρυστάλλινα νερά περικυκλωμένος από καταπράσινα πεύκα. Η ακτή είναι αμμώδης και οργανωμένη. Δεξιά από την παραλία , υπάρχει ένας μικρός μώλος πανέμορφο καταφύγιο για σκάφη αναψυχής. Στην παραλία υπάρχουν κάποια τουριστικά καταλύματα που δίνουν την ευκαιρία στους επισκέπτες να μείνουν και το βράδυ.Επισκεφθείτε την Αρχαία Αγορά, τα αρχαία ιερά, το Θέατρο και την Ακρόπολη.Πολιτιστικές εκδηλώσεις οργανώνονται όλο τον χρόνο, από τη Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση, το Δήμο Θάσου και τους πολιτιστικούς συλλόγους
ΠΑΝΑΓΙΑ: Η Παναγία είναι ένα παραδοσιακό χωριό της Θάσου με πλούσια ιστορία. 9 χιλιόμετρα από την πόλη της Θάσου, ήταν άλλοτε η πρωτεύουσα του νησιού (1845). Τόσο η ονομασία του χωριού όσο και η ύπαρξη 11 εξωκλησιών δηλώνουν την έντονη θρησκευτικότητα των κατοίκων. Το χωριό πήρε το όνομα του από την εκκλησία της Παναγίας το 1832, η οποία γιορτάζει στις 15 Αυγούστου. Την παραμονή της γιορτής οι γυναίκες του χωριού ετοιμάζουν το κουρμπάνι, βρασμένο κρέας με θρυμματισμένο σιτάρι, στην αυλή της εκκλησίας και το μοιράζουν μετά την λειτουργία. Κάθε χρόνο την πρώτη μέρα της σαρακοστής γίνεται μια γιορτή. Άρματα παρελαύνουν μέσα από τους κύριους δρόμους του χωριού .
ΧΡΥΣΗ ΑΜΜΟΥΔΙΑ: Μερικά χιλιόμετρα πιο κάτω από την Παναγία βρίσκεται μια από τις πιο γνωστές παραλίες του νησιού. Η Χρυσή Αμμουδιά μια πραγματικά ατελείωτη χρυσή παραλία με λεπτή άμμο και μήκος 3,5 χλμ. Ο κόλπος της περιβάλλεται από δέντρα και τουριστικά καταλύματα. Οργανωμένη παραλία της οποίας ένα από τα ομορφότερα σημεία είναι το Βίγλι. Μια κατάφυτη τοποθεσία λίγο ψηλότερα από το επίπεδο της παραλίας, από όπου μπορεί να θαυμάσει κανείς ολόκληρη την Χρυσή Αμμουδιά.
ΠΟΤΑΜΙΑ: Η Ποταμιά στα 10 χμ είναι χτισμένη στους πρόποδες του Υψάριου. Καταπράσινο το τοπίο γύρω της ενώ μέσα στο χωριό υπάρχει και το μουσείο του πασίγνωστου θάσιου γλύπτη Πολύγνωτου Βαγή. Η Σκάλα Ποταμιάς διαθέτει παραλίες με κρυστάλλινα νερά μία από τις οποίες είναι πολύ καλά οργανωμένη. Έχει ενοικιαζόμενα δωμάτια και άλλα τουριστικά καταλύματα, ενώ οι ταβέρνες και η αγορά του χωριού είναι σχεδόν δίπλα. Η παραλία Ποταμιάς είναι πόλος έλξης για επισκέπτες που προτιμούν το κάμπινγκ.
KOINYΡA: Τα Κοίνυρα είναι ένα από τα ομορφότερα χωριά της Θάσου με όνομα που διασώζεται εδώ και χιλιάδες χρόνια. Όλη σχεδόν η περιοχή είναι γεμάτη αρχαία αντικείμενα ενώ η βλάστηση είναι οργιώδης λόγω των πολλών πηγών που βρίσκονται στις γύρω βουνοπλαγιές. Στα Κοίνυρα ανήκει και το μικρό γραφικό νησάκι των Κοινύρων, που καλύπτεται ολόκληρη σχεδόν η επιφάνειά του από αγριελιές, ελαιόδεντρα και πεύκα. Οι παραλίες του είναι βραχώδεις και το σχήμα του μοιάζει με μαντολίνο. Εκεί βρίσκεται και το σπίτι του ανθρώπου στον οποίο ανήκει το νησί.Τα Κοίνυρα φημίζονται για την ηρεμία τη γαλήνη , τα υπέροχα τοπία που διαθέτουν αλλά και για την παραλία Παράδεισος
ΑΛΥΚΗ: Η Αλυκή είναι μια από τις ωραιότερες τοποθεσίες της Θάσου. Αρχαιολογικός χώρος με πολλά αρχαία και μεσαιωνικά μνημεία. Ο οικισμός της Αλυκής έζησε περιόδους μεγάλης ακμής στους αρχαίους αλλά περισσότερο στους μέσους χρόνους, από τους οποίους σώζονται ερείπια από δύο βασιλικές εκκλησίες.. Αυτός ο κόλπος αποτελεί μια φυσική πισίνα ανάμεσα σε πεύκα, λιόδεντρα και αρχαία μνημεία. Αποτελεί όμως και περιοχή ξεχωριστού ενδιαφέροντος η Αλυκή αφού κοντά της βρίσκεται η Μονή Αρχαγγέλου Μιχαήλ, την οποία ίδρυσε η αγιορείτικη μονή Φιλόθεου. Ένα γυναικείο μοναστήρι κτισμένο στον βράχο.
ΠΟΤΟΣ: Ο Ποτός 48 χιλιόμετρα από την πόλη είναι ένα από τα πιο γνωστά και σημαντικά θέρετρα του νησιού. Η ανάπτυξή του είναι πρωτοφανής. Ο οικοδομικός οργασμός είναι απερίγραπτος και η επιχειρηματική δραστηριότητα τεράστια. Ωραιότατα και πολυτελή ξενοδοχεία αλλά και ενοικιαζόμενα δωμάτια που έχουν κατασκευαστεί εξυπηρετούν το μεγάλο αριθμό των επισκεπτών. Ενδιαφέρον από αρχαιολογικής πλευράς παρουσιάζει η τοποθεσία Καστρί στην οποία αποκαλύφθηκαν μια νεκρόπολη και ένας οικισμός .
ΑΣΤΡΙΔΑ: Η Αστρίδα 51 χμ από την πόλη της Θάσου,είναι μια μεγάλη περιοχή γεμάτη κτήματα στα νοτιοανατολικά του νησιού. Ονομάζεται έτσι γιατί όλο το χρόνο ο ουρανός της είναι καθαρός και τα βράδια κάνει υπέροχες ξαστεριές. Εκτός αυτού έχει το πιο υγιεινό κλίμα στη Θάσο και το πιο ελαφρύ νερό. Η περιοχή είναι γεμάτη σύγχρονα ξενοδοχεία και κέντρα, έτοιμα να εξυπηρετήσουν τους επισκέπτες.
ΘΕΟΛΟΓΟΣ: Ο Θεολόγος είναι χτισμένος στο κέντρο της Θάσου, 220 μέτρα πάνω από την στάθμη της θάλασσας, σε απόσταση 60 χμ από τον Λιμένα σ΄ ένα λιτό και σκληρό τοπίο. Τα άφθονα καθαρά νερά του η πυκνή του βλάστηση και η απόμερη τοποθεσία του είναι ο λόγος που εγκαταστάθηκαν εδώ μοναχοί από το Άγιο Όρος . Ο Θεολόγος πρωτοστατούσε στη διοίκηση του νησιού και μέχρι τα μέσα του 19ου αιώνα αναλαμβάνει τη διεύθυνση πολιτικών πραγμάτων ως πρωτεύουσα της Θάσου.Η κοινότητα του Θεολόγου καλύπτει τα 2/5 της συνολικής επιφάνειας του νησιού. Τα σπίτια του είναι χτισμένα με το παραδοσιακό Μακεδονικό στυλ. Η Εκκλησία του Αγίου Δημητρίου χτίστηκε το 1823. Παρόλο που μετά την απελευθέρωση χάνει την παλιά του δόξα παραμένει σήμερα ένα από τα μεγαλύτερα κεφαλοχώρια του νησιού.
ΡΑΧΩΝΙ: Μετά το Λιμένα και τη Γλυφάδα, το Ραχώνι και το κοντινό χωριουδάκι Αγιος Γεώργιος, αποτελούν την κοινότητα Ραχωνίου. Το Ραχώνι είναι από τα πιο απόμερα και ήσυχα χωριουδάκια της Θάσου. Εκεί ανατράφηκε ο ιδρυτής της Αιγυπτιακής δυναστείας Μεχμέτ Αλή, που αργότερα έζησε στην Καβάλα. Η Σκάλα Ραχωνίου, όπως και οι υπόλοιπες Σκάλες του νησιού, είναι πιο ανεπτυγμένη τουριστικά, με καταλύματα και εστιατόρια.
η φύση στην περιοχή αυτή και το Καζαβίτι είναι από τα πρώτα μέρη που επισκέπτονται οι τουρίστες. Εδώ μπορεί κανείς να απολαύσει τον καφέ του
στο γραφικό καφενεδάκι του χωριού, ένα από τα τόσα που διαθέτει το νησί.
ΚΑΛΛΙΡΑΧΗ: Η Καλλιράχη είναι ένα από τα μεγαλύτερα κεφαλοχώρια της Θάσου και χωρίζεται σε δύο οικισμούς: τον ορεινό και τον παραλιακό. Στον ορεινό που είναι χτισμένος στην πλαγιά ενός βουνού εδρεύουν όλες οι αρχές του χωριού. Επίσης εδώ υπάρχει ένα λαογραφικό μουσείο που λειτουργεί και ως πολιτιστικό κέντρο και στεγάζεται σε ένα διατηρητέο αρχοντικό του 1880. Στα 2,5 χιλιόμετρα από το ορεινό χωριό, βρίσκεται ο παραλιακός οικισμός που είναι χτισμένος κατά μήκος της θάλασσας
ΜΑΡΙΕΣ-ΣΚΑΛΑ ΜΑΡΙΩΝ: Το χωριό Μαριές διατηρεί την παλιά του φυσιογνωμία. Είναι χτισμένο σε υψόμετρο μέσα σε μια ρεματιά. Είναι μεσαιωνικό και η δόμηση του είναι πυκνή για λόγους ασφάλειας και οικονομιας. Τα σπίτια είχαν φουρούσια στα μπαλκόνια καιστον εσωτερικό οντά, σκαλισμένο διαχωριστικό και υπέροχο σκαλιστό ταβάνι. Στην περιοχή του χωριού υπήρχαν τρία αγιορείτικα μετόχια. Γύρω στο 13 ο χλμ. από το ορεινό χωριό, υπάρχει στα παράλια η Σκάλα Μαριών με την όμορφη ακρογιαλιά και τα πεντακάθαρα νερά.
ΛΙΜΕΝΑΡΙΑ: Ο παραλιακός δρόμος μετά τον Ποτό, οδηγεί στα Λιμενάρια. Πρόκειται για το μεγαλύτερο χωριό της Θάσου που αναπτύχθηκε στο τέλος του 19ου αιώνα. Το λιμάνι των Λιμεναρίων, άρχισε να αποκτά εμπορική σημασία από το 1903, όταν άρχισαν να φορτώνονται εκεί ορυκτά που εκμεταλλευόταν μια μεγάλη ξένη εταιρία. Μέσα στα Λιμενάρια σταγάζεται ένα μικρό μουσείο που φιλοξενεί μερικά αρχαία ευρήματα. Προς το εσωτερικό της περιοχής εξω από τα Λιμενάρια, βρίσκεται το μικρό χωριό Καλύβια Λιμεναρίων. Στα Λιμενάρια εξάλλου βρίσκεται και η υπέροχη παραλία της Τρυπητης μια αμμώδης ακτή με καταγάλανα αιγαιοπελαγίτικα νερά. Στο νότιο ακρωτήριο του νησιού η παραλία Ψιλή Αμμος είναι ένα ακόμη αξιόλογο θέλγητρο.Απλώνεται ακριβώς κάτω από ένα λοφάκι με πράσινα δεντράκια, τοπίο που τραβά σαν μαγνήτης τον επισκέπτη. Εκπληκτική άσπρη άμμος καλύπτει όλη την παραλία και τα κρυστάλλινα νερά της είναι ιδανικά για βουτιές από τα κοντινά βραχάκια. Εδώ υπάρχει χώρος για σκηνές ή τροχόσπιτα καθώς και ένα εστιατόριο που λειτουργεί όλη την ημέρα.
Η Θάσος είναι το πιο εύφορο νησί του Αιγαίου Πελάγους. Παράγει δημητριακά, όσπρια, φρούτα, μέλι και κρασί. Στις παραλιακές περιοχές καλλιεργούνται ελιές. Το κρασί της Θάσου, το διάσημο Θασίτικο κρασί της αρχαιότητας, θεωρείται, ακόμη και σήμερα, από τα πρώτα ανάμεσα στα καλύτερα κρασιά της Ελλάδας. Υπάρχει επίσης και παροχή καλού πόσιμου νερού στο νησί.Εχει πλούσια αποθέματα μεταλλευμάτων. Χαλκό στις περιοχές Άστρίς, Θημωνιά και Θεολόγο, μόλυβδο, άργυρο και ψευδάργυρο στα Λιμενάρια, σίδηρο στην περιφέρεια της Καλλιράχης. Τα διάσημα ορυχεία της Θάσου, όπως επίσης και η ξυλεία για τα ναυπηγεία έδωσαν την αφορμή για τη λαμπρή ανάπτυξη, την αίγλη και την πρόοδο κατά την διάρκεια της αρχαιότητας. Ακόμη περισσότερο, υποστηρίζεται ότι ήταν αυτός ο πλούτος που προσέλκυσε τους Φοίνικες, οι οποίοι ήταν οι πρώτοι κάτοικοι στη Θάσο. Τα λατομεία μαρμάρου της Θάσου ήταν πάντα διάσημα. Το κάτασπρο μάρμαρο της Θάσου ήταν γνωστό κατά την διάρκεια της αρχαιότητας και παραμένει ακόμη και σήμερα, καθώς είναι κατάλληλο για την κατασκευή αγαλμάτων όπως επίσης και μεγαλοπρεπών αρχοντικών. Το μάρμαρο της Θάσου χρησιμοποιήθηκε κατά την διάρκεια της εποχής της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας για την ανέγερση της εκκλησίας Αγίας Σοφίας στην Κωνσταντινούπολη.
Μύθος και Ιστορία
Η Θάσος, κατοικήθηκε από τα προϊστορικά χρόνια. Νεολιθικά εργαλεία και άτεχνα κεραμικά, που μοιάζουν με αυτά που έχουν βρεθεί στην Λήμνο, Σαμοθράκη και Τροία, ανακαλύφθηκαν σε διάφορα σημεία του νησιού. Εκείνη την εποχή, στο νησί κατοικούσαν Θράκες.
Πρώτη ιστορική αναφορά γίνετε από τον πατέρα της ιστορίας Ηρόδοτο, που το είχε επισκεφθεί. Αυτός μας λέει, ότι πήρε το όνομα της από τον Θάσο,γιο του Φοίνικα βασιλιά Αγήνορα. Η μυθολογία συμπληρώνει λέγοντας, ότι ο Θάσος έφθασε στο νησί ψάχνοντας την κλεμμένη από τον Δία αδερφή του, Ευρώπη. Η Θάσος εποικίστηκε από τους Φοίνικες, που για πολλά χρόνια, εκμεταλλεύονταν τα ορυχεία χρυσού, τον σίδηρο και την πλούσια ξυλεία της. Αυτοί έφεραν εδώ και την λατρεία του Ηρακλή.Τον 7ο Π.Χ. αιώνα οι Θρακιώτες επιτέθηκαν στο νησί. Τότε οι Θασιώτες κάλεσαν τους Ιωνικούςπολεμιστές από το νησί της Πάρου για βοήθεια οι Παριανοί πήραν έναν χρησμό από το μαντείο τωνΔελφών, που έλεγε «Να πεις τους Παριανούς, Τελεσικλή, ότι σου παραγγέλλω, να κτίσεις στο νησί Αερία μια πόλη που να φαίνεται από παντού». Ο Τελεσικλής πήρε τον γιο του Αρχίλοχο, τον φημισμένο ποιητή, και με άλλους Παριανούς κατέλαβαν την Θάσο, όπου και εγκαταστάθηκαν.
Η Θάσος εξαπλώθηκε στα απέναντι παράλια ,ευημέρησε και ανέπτυξε έναν αξιοσημείωτο νησιώτικο πολιτισμόΑμέτρητες γνωστές πόλεις αποικήθηκαν και κάλυψαν μια απέραντη περιοχή.Εκμεταλεύτηκαν τα μεταλλεία στο Παγγαίο. Χρυσά, αργυρά και χάλκινα νομίσματα με τις παραστάσεις του Σάτυρου και της Νύμφης δείχνουν την έκταση των εμπορικών σχέσεων και την οικονομική ευρωστία της Θάσου.
Στα τέλη της αρχαικής εποχής είναι τοσο πλούσια που χτίζει ένα μοναδικό τείχος από μάρμαρο και σχιστόλιθο με ανάγλυφα στις πύλες και περίμετρο 4χλμ. Το 491 π.Χ. Ο βασιλιάς Δαρείος το γκρέμισε όταν κατέλαβε την Θάσο. (Τα ερείπια του υπάρχουν σήμερα σε κάθε σημείο του Λιμένα ) ελευθερώνεται μερικά χρόνια αργότερα έπειτα από τις Νίκες των Ελλήνων στην Σαλαμίνα.Συμμετέχει στην Α' Αθηναϊκή συμμαχία της Δήλου χωρίς ωστόσο να αποκομίσει κάποια οφέλη από αυτήν.Το αντίθετο μάλιστα καθώς βλέπει να χάνει τα ερείσματά της στο χρυσοφόρο Παγγαίο και να της αποκόπτονται στρατηγικές θέσεις με την ίδρυση της Αμφίπολης. Στα 465 π.Χ. επιχειρείται αποστασία από την συμμαχία , η οποία όμως αποτυγχάνει και έτσι επιβάλλονται δυσβάστακτοι όροι που την μετατρέπουν σε πόλη δεύτερης κατηγορίας χωρίς μεταλλεία , εμπορικά κέντρα και με τα τείχη της κατεδαφισμένα. Η στάση των Τετρακοσίων το 411 π.Χ. την αποσπά από την Αθήνα και θα ξεκινήσει μια διαμάχη μεταξύ φιλοσπαρτιατών και φιλοαθηναίων που θα κοπάσει στις αρχές του 4ου αι. π.Χ.
Ένα νέο πιο ευέλικτο διοικητικό σχήμα θα αντικαταστήσει το παλιό και θα προικίσει την πόλη με νέο πολεοδομικό σχέδιο με αγορά και άλλα δημόσια κτίρια. Στα 360 π.Χ. ιδρύουν στις παρυφές του Παγγαίου τις Κρηνίδες για αποτελεσματικότερη εκμετάλλευση των κοιτασμάτων χρυσού του βουνού.Κατά τα χρόνια της Μακεδονικής κυριαρχίας η Θάσος θα κρατήσει μια θεωρητική ανεξαρτησία χωρίς όμως να έχει στην κατοχή της τις Κρηνίδες που περνούν υπό Μακεδονική κατοχή με την ταυτόχρονη ίδρυση των Φιλίππων στην ίδια τοποθεσία. Το 197 Π.Χ. οι Θάσιοι δέχονται τους Ρωμαίους σαν απελευθερωτές. Ανακαινίζετε το αρχαίο θέατρο, η Πόλη και τα καράβια της ξαναρχίζουν το εμπόριο, ελεύθερα πλέον.Το 52 Μ.Χ.
Ο Απόστολος Παύλος, περνά ανοιχτά του νησιού πηγαίνοντας στους Φίλιππους και πιθανώς, σταματά σε αυτό. Φέρνει την πίστη του Χριστού, κτίζονται εκκλησίες στα ερείπια των Αρχαίων ιερών και γράφετε, το τέλος μιας εποχής.
Πρώτη ιστορική αναφορά γίνετε από τον πατέρα της ιστορίας Ηρόδοτο, που το είχε επισκεφθεί. Αυτός μας λέει, ότι πήρε το όνομα της από τον Θάσο,γιο του Φοίνικα βασιλιά Αγήνορα. Η μυθολογία συμπληρώνει λέγοντας, ότι ο Θάσος έφθασε στο νησί ψάχνοντας την κλεμμένη από τον Δία αδερφή του, Ευρώπη. Η Θάσος εποικίστηκε από τους Φοίνικες, που για πολλά χρόνια, εκμεταλλεύονταν τα ορυχεία χρυσού, τον σίδηρο και την πλούσια ξυλεία της. Αυτοί έφεραν εδώ και την λατρεία του Ηρακλή.Τον 7ο Π.Χ. αιώνα οι Θρακιώτες επιτέθηκαν στο νησί. Τότε οι Θασιώτες κάλεσαν τους Ιωνικούςπολεμιστές από το νησί της Πάρου για βοήθεια οι Παριανοί πήραν έναν χρησμό από το μαντείο τωνΔελφών, που έλεγε «Να πεις τους Παριανούς, Τελεσικλή, ότι σου παραγγέλλω, να κτίσεις στο νησί Αερία μια πόλη που να φαίνεται από παντού». Ο Τελεσικλής πήρε τον γιο του Αρχίλοχο, τον φημισμένο ποιητή, και με άλλους Παριανούς κατέλαβαν την Θάσο, όπου και εγκαταστάθηκαν.
Η Θάσος εξαπλώθηκε στα απέναντι παράλια ,ευημέρησε και ανέπτυξε έναν αξιοσημείωτο νησιώτικο πολιτισμόΑμέτρητες γνωστές πόλεις αποικήθηκαν και κάλυψαν μια απέραντη περιοχή.Εκμεταλεύτηκαν τα μεταλλεία στο Παγγαίο. Χρυσά, αργυρά και χάλκινα νομίσματα με τις παραστάσεις του Σάτυρου και της Νύμφης δείχνουν την έκταση των εμπορικών σχέσεων και την οικονομική ευρωστία της Θάσου.
Στα τέλη της αρχαικής εποχής είναι τοσο πλούσια που χτίζει ένα μοναδικό τείχος από μάρμαρο και σχιστόλιθο με ανάγλυφα στις πύλες και περίμετρο 4χλμ. Το 491 π.Χ. Ο βασιλιάς Δαρείος το γκρέμισε όταν κατέλαβε την Θάσο. (Τα ερείπια του υπάρχουν σήμερα σε κάθε σημείο του Λιμένα ) ελευθερώνεται μερικά χρόνια αργότερα έπειτα από τις Νίκες των Ελλήνων στην Σαλαμίνα.Συμμετέχει στην Α' Αθηναϊκή συμμαχία της Δήλου χωρίς ωστόσο να αποκομίσει κάποια οφέλη από αυτήν.Το αντίθετο μάλιστα καθώς βλέπει να χάνει τα ερείσματά της στο χρυσοφόρο Παγγαίο και να της αποκόπτονται στρατηγικές θέσεις με την ίδρυση της Αμφίπολης. Στα 465 π.Χ. επιχειρείται αποστασία από την συμμαχία , η οποία όμως αποτυγχάνει και έτσι επιβάλλονται δυσβάστακτοι όροι που την μετατρέπουν σε πόλη δεύτερης κατηγορίας χωρίς μεταλλεία , εμπορικά κέντρα και με τα τείχη της κατεδαφισμένα. Η στάση των Τετρακοσίων το 411 π.Χ. την αποσπά από την Αθήνα και θα ξεκινήσει μια διαμάχη μεταξύ φιλοσπαρτιατών και φιλοαθηναίων που θα κοπάσει στις αρχές του 4ου αι. π.Χ.
Ένα νέο πιο ευέλικτο διοικητικό σχήμα θα αντικαταστήσει το παλιό και θα προικίσει την πόλη με νέο πολεοδομικό σχέδιο με αγορά και άλλα δημόσια κτίρια. Στα 360 π.Χ. ιδρύουν στις παρυφές του Παγγαίου τις Κρηνίδες για αποτελεσματικότερη εκμετάλλευση των κοιτασμάτων χρυσού του βουνού.Κατά τα χρόνια της Μακεδονικής κυριαρχίας η Θάσος θα κρατήσει μια θεωρητική ανεξαρτησία χωρίς όμως να έχει στην κατοχή της τις Κρηνίδες που περνούν υπό Μακεδονική κατοχή με την ταυτόχρονη ίδρυση των Φιλίππων στην ίδια τοποθεσία. Το 197 Π.Χ. οι Θάσιοι δέχονται τους Ρωμαίους σαν απελευθερωτές. Ανακαινίζετε το αρχαίο θέατρο, η Πόλη και τα καράβια της ξαναρχίζουν το εμπόριο, ελεύθερα πλέον.Το 52 Μ.Χ.
Ο Απόστολος Παύλος, περνά ανοιχτά του νησιού πηγαίνοντας στους Φίλιππους και πιθανώς, σταματά σε αυτό. Φέρνει την πίστη του Χριστού, κτίζονται εκκλησίες στα ερείπια των Αρχαίων ιερών και γράφετε, το τέλος μιας εποχής.
Το 365 Μ.Χ. φοβερός σεισμός την καταστρέφει, και κομμάτια γης, βυθίζονται μέσα στην Θάλασσα.
Το 565 Μ.Χ. καταλαμβάνουν το νησί οι Άβαροι αλλά απελευθερώνεται από τον Ηράκλειτο.
Τον 7ο αιώνα εμφανίζετε η πειρατεία στο Αιγαίο.
Το 765, η Θάσος λεηλατείται από Σλάβους πειρατές.
Το 900, την καταλαμβάνουν οι Σαρακηνοί.
Το 961, νικούνται από τον Νικηφόρο Φωκά και αποχωρούν.
Το 1161, ο κόμης Ραιμόν Πουατιέ το καταλαμβάνει, λεηλατεί, καταστρέφει και πουλά τους κατοίκους του στα σκλαβοπάζαρα.
Από τον 10ο μέχρι τον 16ο αιώνα η Θάσιοι ζουν σε σπηλιές και σε τρώγλες, φοβισμένοι, με τους κατακτητές να διαδέχονται ο ένας τον άλλον. Γενουάτες, Βενετοί, Σλάβοι, πειρατές, Οθωμανοί ανταγωνίζονται στην κλοπή τον φόνο και την λεηλασία. Οι παραλιακοί οικισμοί ερημώνουν και κτίζονται, νέοι στο εσωτερικό.
Το 1327 ο αυτοκράτορας Ανδρόνικος Γ φέρνει κατοίκους στο νησί, γιατί αυτοί είχαν λιγοστέψει.
Το 1414 ο Μανουήλ Β΄ την καταλαμβάνει και την δωρίζει στην Γενοβέζικη οικογένεια Γκατιλουζι.
Το 1434 κτίζετε το χωριό Κάστρο και άλλοι πύργοι.
Το 1455 ο Μωάμεθ Β΄ την καταλαμβάνει φέρνοντας την Τουρκοκρατία.
Το 1459 οι Θάσιοι επαναστατούν εναντίον του αλλά το νησί καταστρέφετε και πάλι
και οι κάτοικοι του, μεταφέρονται στην Κων/πούλη.
Από το 1566 οι Θάσιοι εκλέγουν οι ίδιοι τους άρχοντες τους και δεν υπάρχει τουρκική στρατιωτική δύναμη στο νησί.
Το 1770 την καταλαμβάνει ο Ρώσος ναύαρχος Ορλόφ.
Το 1774 την ξαναπαίρνουν οι Τούρκοι.
Το 1813 η Θάσος παραχωρείται στον Αιγύπτιο βεζίρη Μεχμέτ Αλί. Αυτός είχε γεννηθεί στην Καβάλα και είχε μεγαλώσει με μια Ελληνική οικογένεια στο χωριό Ραχώνι. Έδωσε πλήρη ελευθερία, κατάργησε τους Φόρους και επικράτησε, πλήρης ελευθερία. Η κατάσταση αυτή διατηρήθηκε με μικρές εναλλαγές.
Το 1902 οι Tούρκοι ξαναπαίρνουν την εξουσία στο νησί.
Στις 18 Οκτωβρίου του 1912 λόχος Ελληνικού πεζικού αποβιβάζετε και την απελευθερώνει.
Στις 31 Ιουλίου του 1913 ο βασιλεύς Κων/νος με τον πρίγκιπα Γεώργιο αποβιβάζονται στο λιμάνι του Λιμένα χωρίς
να τους περιμένει κανείς.
Το 1922 καταφθάνουν πρόσφυγες από την Μικρά Ασία και εγκαθίστανται στον Λιμένα και στα Λιμενάρια.
Το 1941-1944 βρίσκετε υπό Βουλγαρική κατοχή.
Το 1945-1949 ματώνει από τον εμφύλιο πόλεμο.
Μετά το 1960 αναπτύσσετε ο τουρισμός και φθάνουμε μέχρι τις μέρες μας με ειρήνη.
Τα ιστορικά στοιχεία και οι ημερομηνίες πάρθηκαν από το βιβλίο του Σωτήρη Γερακούδη «Ιστορία της Θάσου»
photos: ΕΚΔΟΣΕΙΣ TOUBI'S, Νομαρχία Καβάλας
Η ομορφιά της Θάσου είναι ανεπιτήδευτη, ακατέργαστη, αυθεντική, ικανή να δημιουργήσει έναν αντίστοιχα μεγαλειώδη πολιτισμό. Οι άνθρωποι φιλόξενοι, απλοί και καλοσυνάτοι διακρίνονται για το σεβασμό με τον οποίο τηρούν τις παραδόσεις τα ήθη και τα έθιμα του τόπου τους.Η θρησκευτικότητα των θασίων εξάλλου είναι έντονη και σχετίζεται άμεσα με μνήμες αλλοτινών καιρών.Τα γράμματα και οι τέχνες πέτυχαν ένα δημιουργικό συγκερασμό ανάμεσα στις συνήθειες και τον Τρόπο ζωής των ντόπιων αλλά και των κατά καιρούς επιδρομέων του νησιού. Η αρχιτεκτονική εξάλλου ανέδειξε κατασκευές λιτές καμωμένες από ξύλο και πέτρα σε απόλυτη αρμονία με το φυσικό περιβάλλον αλλά και την ιδιοσυγκρασία των ανθρώπων. Γενικότερα στη Θάσο έχει κανείς την ευκαιρία να γνωρίσει έναν πολιτισμό αλλιώτικο που θα δώσει νόημα σε κάθε είδους πολιτισμό του.
ΗΘΗ & ΕΘΙΜΑ
Τα ήθη και τα έθιμα μαρτυρούν τις ανησυχίες των ανθρώπων όπως αυτές διαμορφώθηκαν στο πέρασμα των χρόνων. Στη Θάσο οι κάτοικοι του νησιού σέβονται τις παραδόσεις τους και τα έθιμα εκφράζουν επιθυμίες που συχνά χρήζουν της ευκαιρίες ειδικών εορτασμών για να εκφραστούν.
Στα έθιμα της Πρωτοχρονιάς εκτός από τα γνωστά έθιμα των καλάντων και του ποδαρικού που γιορτάζονται με τον ίδιο τρόπο πάνω κάτω όπως και στην υπόλοιπη Ελλάδα γίνεται και το σπόρδισμα των φύλλων ως εξής: κάθονται όλοι γύρω από το αναμμένο τζάκι, τραβούν την ανθρακιά προς τα έξω και ρίχνουν γύρω στα αναμμένα κάρβουνα φύλλα ελιάς βάζοντας στο νου τους μια ευχή χωρίς να την πουν στους άλλους. Όποιου το φύλλο γυρίσει περισσότερο εκείνου θα πραγματοποιηθεί η ευχή του.Επίσης το καρναβάλι της Θάσου είναι ένα πανηγύρι με πολύ βαθιές ρίζες.
Εδώ εκτός των άλλων καρναβαλικών εκδηλώσεων γίνεται και το τρίψιμο του πιπεριού. Είναι ένα από τα πιο διασκεδαστικά και χαρακτηριστικά έθιμα και δίνει μια ξεχωριστή ομορφιά στο γλέντι για το ξημέρωμα της Καθαρής Δευτέρας. Ένας απ όλους κρατώντας μια ζώνη ή ένα σκουπόξυλο για να χτυπάει τους παραβάτες, είναι ο αρχηγός. Αυτός τραγουδάει μια φορά και οι άλλοι που χορεύουν το επαναλαμβάνουν. Χορεύοντας λοιπόν , γίνονται σύμφωνα με τα εκάστοτε λεγόμενα και οι ανάλογες κινήσεις. Οι παραβάτες όσοι δηλαδή δεν ακολουθούν τις υπαγορεύσεις του αρχηγού τιμωρούνται απ αυτόν με χτύπημα.Ένα ακόμη πολύ γνωστό έθιμο τελείται την δεύτερη μέρα του Πάσχα στα Καλύβια των Λιμεναρίων και λέγεται " Για βρέξ Απρίλη μ΄".
Είναι μια ανοιξιάτικη εκδήλωση για την οποία η παράδοση λέει ότι οι κάτοικοι του νησιού μαζεύονται και παρακαλούν το Θεό να βρέξει για να μην ξεραθούν τα αμπέλια και να υπάρξει καλή παραγωγή τόσο σε σταφύλια όσο και σε γλυκό θασίτικο κρασί. Στην εκδήλωση αυτή προσφέρονται μεζέδες, παραδοσιακά γλυκά και άφθονο κρασί.
Στα έθιμα της Πρωτοχρονιάς εκτός από τα γνωστά έθιμα των καλάντων και του ποδαρικού που γιορτάζονται με τον ίδιο τρόπο πάνω κάτω όπως και στην υπόλοιπη Ελλάδα γίνεται και το σπόρδισμα των φύλλων ως εξής: κάθονται όλοι γύρω από το αναμμένο τζάκι, τραβούν την ανθρακιά προς τα έξω και ρίχνουν γύρω στα αναμμένα κάρβουνα φύλλα ελιάς βάζοντας στο νου τους μια ευχή χωρίς να την πουν στους άλλους. Όποιου το φύλλο γυρίσει περισσότερο εκείνου θα πραγματοποιηθεί η ευχή του.Επίσης το καρναβάλι της Θάσου είναι ένα πανηγύρι με πολύ βαθιές ρίζες.
Εδώ εκτός των άλλων καρναβαλικών εκδηλώσεων γίνεται και το τρίψιμο του πιπεριού. Είναι ένα από τα πιο διασκεδαστικά και χαρακτηριστικά έθιμα και δίνει μια ξεχωριστή ομορφιά στο γλέντι για το ξημέρωμα της Καθαρής Δευτέρας. Ένας απ όλους κρατώντας μια ζώνη ή ένα σκουπόξυλο για να χτυπάει τους παραβάτες, είναι ο αρχηγός. Αυτός τραγουδάει μια φορά και οι άλλοι που χορεύουν το επαναλαμβάνουν. Χορεύοντας λοιπόν , γίνονται σύμφωνα με τα εκάστοτε λεγόμενα και οι ανάλογες κινήσεις. Οι παραβάτες όσοι δηλαδή δεν ακολουθούν τις υπαγορεύσεις του αρχηγού τιμωρούνται απ αυτόν με χτύπημα.Ένα ακόμη πολύ γνωστό έθιμο τελείται την δεύτερη μέρα του Πάσχα στα Καλύβια των Λιμεναρίων και λέγεται " Για βρέξ Απρίλη μ΄".
Είναι μια ανοιξιάτικη εκδήλωση για την οποία η παράδοση λέει ότι οι κάτοικοι του νησιού μαζεύονται και παρακαλούν το Θεό να βρέξει για να μην ξεραθούν τα αμπέλια και να υπάρξει καλή παραγωγή τόσο σε σταφύλια όσο και σε γλυκό θασίτικο κρασί. Στην εκδήλωση αυτή προσφέρονται μεζέδες, παραδοσιακά γλυκά και άφθονο κρασί.
ΑΝΘΡΩΠΟΙ ΚΑΙ ΑΣΧΟΛΙΕΣ
Oι κάτοικοι της Θάσου ξεχωρίζουν για την απλότητά τους και την καλή τους διάθεση. Φιλόξενοι, ανοιχτόκαρδοι, γλεντζέδες και παράλληλα βαθιά θρησκευόμενη τηρούν με συνέπεια τις θρησκευτικές τους παραδόσεις γεγονός που αποδεικνύεται και από τον μεγάλο αριθμό εκκλησιών που βρίσκονται στο νησί.Εργατικοί και ανήσυχοι κατάφεραν να οργώσουν τις θάλασσες και να εξελιχθούν σε σπουδαίους ναυτικούς. Ακόμη κι εκείνοι όμως που την αρμύρα τις θάλασσας τη γεύτηκαν μόνο στο νησί κατάφεραν να αξιοποιήσουν τον τόπο τους με τον καλύτερο δυνατό τρόπο.Από τις βασικές τους ασχολίες λοιπόν ήταν και είναι από πολύ παλιά η θάλασσα και τελευταία ο τουρισμός. Θεωρούνται ακόμη και σήμερα από τους πιο ξακουστούς ναυτικούς και εμπόρους.Η ανάπτυξη του τουρισμού εξάλλου είναι από τις ασχολίες στις οποίες οι κάτοικοι της Θάσου αφιερώνουν ολοένα και περισσότερο χρόνο, φροντίζοντας το αποτέλεσμα να είναι ποιοτικό κι όχι τέτοιο που να αποσκοπεί μόνο σε εμπορικά οφέλη.
Η λαϊκή υφαντική της Θάσου αν μια κυρίως είναι οικιακή πρέπει να θεωρείται τέχνη. Ασκείται ακόμη και σήμερα με τον ίδιο τρόπο όπως και πριν από αιώνες και διατηρεί την παράδοση. Τα δείγματα λαϊκής υφαντικής χρονολογούνται κυρίως από τον 18ο αιώνα. Η ομορφιά των σχεδίων με τα θαυμαστά μοτίβα και τα ολοζώντανα χρώματα, καθώς και η ποιότητα των υφαντών ξετρελαίνουν ντόπιους και τουρίστες. Άλλωστε η λαϊκή υφαντική όχι μόνο εξυπηρετεί τις ανάγκες των κατοίκων, και φέρνει χρήματα στον τόπο αλλά εκφράζει την ίδια την ιστορία του νησιού και το δεσμό των ανθρώπων του με τη φύση.Η κεραμική εξάλλου είναι η αγαπημένη ασχολία των κατοίκων της Θάσου. Το πρώτο μόνιμο εργαστήρι στο νησί ιδρύθηκε το 1910 στο Λιμένα.
Η σημερινή παραγωγή καλύπτει τις ανάγκες της τουριστικής αγοράς και συνδυάζει στοιχεία από την βορειοελλαδίτικη και κυκλαδίτικη τέχνη.Οι πλούσιοι ελαιώνες του νησιού και τα μελίσσια είναι άλλη βασική ασχολία των θασίων. Είναι γνωστό ότι από την αρχαιότητα ακόμη η Θάσος χαρακτηρίζεται από μεγάλη παραγωγή λαδιού και ελαίων. Το νησί είναι κατάσπαρτο από ελαιώνες που απλώνονται σαν ασημοπράσινο χαλί στους λόφους πλάι στη θάλασσα. Η μοναδική ποιότητα των θασίτικων ελιών και του λαδιού είναι πασίγνωστη και στην Ελλάδα αλλά και εκτός συνόρων.
Αλλά και το θαυμάσιο θασίτικο μέλι είναι από τα πλέον περιζήτητα προϊόντα του νησιού.Τα γλύκά της Θάσου επίσης είναι πολύ γνωστά και μάλιστα σήμερα μικρές βιοτεχνίες τα παρασκευάζουν και τα διαθέτουν στο εμπόριο. Από τα πιο γνωστά είναι το γλυκό καρυδάκι κι ο χαλβάς.Τα πλούσια εδέσματα του νησιού συνοδεύονται πάντα από το κόκκινο θασίτικο κρασί.
ΤΕΧΝΕΣ ΚΑΙ ΓΡΑΜΜΑΤΑ
Το νησί της Θάσου έχει μεγάλη καλλιτεχνική και πολιτιστική κληρονομιά.Όσον αφορά λοιπόν τις τέχνες κορυφαίος στην αρχαιότητα υπήρξε ο ζωγράφος Πολύγνωτος, ο οποίος ήταν και ο πρωτεργάτης της ελληνικής ζωγραφικής, δημιουργικότατος και με ασύγκριτο ταλέντο.Άλλοι θάσιοι καλλιτέχνες ήταν ο Αγλαοφων πατέρας του Πολύγνωτου . Ο Αριστοφών αδερφός του Πολύγνωτου αλλά και ο ανιψιός του Πολύγνωτου Αγλαοφών όλοι ζωγράφοι. Επίσης οι γλύπτες Σωσικλής και Πυθαγόρας.Όσο για τη σύγχρονη εποχή ο γλύπτης Πολύγνωτος Βαγής τίμησε με τα έργα του τη Θάσο αφού αναδείχθηκε σαν ένας από τους κορυφαίους γλύπτες όχι μόνο της Αμερικής όπου έζησε, αλλά και ολόκληρου του κόσμου.Στα γράμματα διακρίθηκε ο Ηγέμων ή Ηγήμων ο οποίος υπήρξε κωμικός, ηθοποιός και ποιητής. Ο Στησίμβροτος ήταν σοφιστής και ρήτορας. Τέλος ο Ανδροσθένης που ακολούθησε τον Μ. Αλέξανδρο στην εκστρατεία του έγραψε ένα βιβλίο με τίτλο Ινδικής Παράπλους.
Εκδηλώσεις - Πανηγύρια:
28 Απριλίου Άγιος Γεώργιος
28 Ιουνίου Άγιος Απόστολος στο Καζαβίτι
15-28 Ιουλίου Καζαβιτιανά στο Μικρό Καζαβίτι
27 Ιουλίου Άγιος Παντελεήμονας στο Μοναστηράκι
15 Αυγούστου Παναγία
29 Αυγούστου Αϊ Γιάννης ψηλά στα βουνά του ΠρίνουΠρίνος : Το πανηγύρι του Αγ. Παντελεήμονα στις 27 Ιουλίου. Στο Μεγάλο Πρίνο(Μεγ. Καζαβίτι), πανηγύρι των Αγ. Αποστόλων στις 27 Ιουλίου και στο Μικρό Πρίνο (Μικρό Καζαβίτι) το πανηγύρι του Αγ. Γεωργίου. Σε όλα τα πανηγύρια μοιράζεται το παραδοσιακό φαγητό 'κουρμπάνι'. Τα ΚΑΖΑΒΙΤΙΑΝΑ είναι εκδηλώσεις που λαβαίνουν χώρα στο Μικρό Πρίνο (Μικρό Καζαβίτι) από παραδοσιακά σχήματα τον Ιούλιο και Αύγουστο.
Ραχώνι : Τα πανηγύρια στο Ραχώνι, της Παναγίας, 15-16 Αυγούστου και στο συνοικισμό του Αγ. Γεωργίου, του Προφήτη Ηλία στις 20 Ιουλίου και του Αγ. Γεωργίου.Ποταμιά : Το πανηγύρι της Ζωοδόχου Πηγής την Παρασκευή του Πάσχα.
Παναγιά : Το ξακουστό πανηγύρι της Παναγίας, στις 15 Αυγούστου.
Λιμενάρια : Το πανηγύρι του Αγ.Γεωργίου, την Τρίτη του Πάσχα.
Λιμένας ή Θάσος : Το καλοκαίρι δίνονται παραστάσεις αρχαίου δράματος και συναυλίες, στο πλαίσιο του φεστιβάλ Φιλίππων-Θάσου.
Η ΠΟΛΗ & ΚΑΙ ΤΑ ΑΡΧΑΙΑ ΤΟΥ ΛΙΜΕΝΑ
Η πιο σημαντική πόλη του νησιού από τα αρχαία χρόνια ακόμα ήταν η Θάσος (Λιμένας).Η πρωτεύουσα-πόλη στην οποία διαδραματίζονταν τα σημαντικότερα γεγονότα στο νησί. Η πόλη του χθές και η πόλη του σήμερα. Η αρχαία πόλη με την σπουδαία ιστορία της και η σύγχρονη πόλη που αναπτύσσεται συνεχώς σε ένα τουριστικό κέντρο διεθνούς απήχησης. Η αρχαία πόλη αντηχεί τη σοφία της αρχαιότητας. Η σύγχρονη πόλη έγινε με τους πόθους μίας ολόκληρης γενιάς προσφύγων για την εύρεση μιας χαμένης πατρίδας.
Η αρχαία πόλη είναι μυστηριώδης. Η σύγχρονη πόλη είναι από μόνη της ένα μυστήριο. Αυτό της εξέλιξης και της δύναμης της ιστορίας.Η σύγχρονη πόλη Λιμένας άρχισε να χτίζεται στα μέσα του 19ου αιώνα, κυρίως από κατοίκους του γειτονικού χωριού Παναγία (και άλλων χωριών), οι οποίοι μετακινήθηκαν σιγά σιγά προς τις ακτές. Το 1922 εγκαταστάθηκαν στην πόλη πολλοί πρόσφυγες από τη Μικρά Ασία και τη Θράκη, που συνέβαλαν ουσιαστικά στην ανάπτυξη και την πρόοδο του νησιού.
Η σημερινή πανέμορφη πρωτεύουσα είναι το κέντρο της Θάσου. Μπορεί να είναι πιο σύγχρονη και πιο μεγάλη από τα μικρά χωριουδάκια όμως δε στερείται γραφικότητας και ομορφιάς. Βρίσκεται στο βόρειο τμήμα του νησιού και είναι περιστοιχισμένη από καταπράσινους λόφους και βουνά. Στολίδια της οι βελούδινες παραλίες και τα αναρίθμητα αρχαία μνημεία της. Είναι ιδανική για βόλτες και περιπάτους στα στενά σοκάκια με τα δεκάδες όμορφα μικρομάγαζα που κρύβουν τα πιο απίστευτα πράγματα και κομψοτεχνήματα.
Εκπληκτικά είναι επίσης τα γραφικά ουζερί με τις μοναδικές θαλασσινές γεύσεις. Τα εμπορικά καταστήματα της πόλης είναι αρκετά και καλύπτουν άνετα όλες τις ανάγκες των επισκεπτών αλλά και των μονίμων κατοίκων. Όσο για τη διαμονή, υπάρχουν αρκετά ξενοδοχεία, μπαγκαλοους και ενοικιαζόμενα δωμάτια, που λειτουργούν σχεδόν όλο το χρόνο. Ο Λιμένας είναι η πιο κατάλληλη αφετηρία για να ξεκινήσει κανείς το γύρο του νησιού και να γνωρίσει έτσι κάθε σπιθαμή αυτού του επίγειου παραδείσου. Το λιμάνι της πόλης επικοινωνεί με αυτά της Κεραμωτής και της Καβάλας με φέριμποτ και δελφίνια.
Το σύγχρονο λιμάνι χτισμένο δίπλα στο αρχαίο είναι αρκετά μεγάλο. Φιλοξενεί όλο το χρόνο εμπορικά και επιβατηγά πλοία ενώ συγχρόνως είναι ιδανικό για απογευματινούς περιπάτους. Κάθε καλοκαίρι σφύζει από ζωή και τα μαγαζιά που βρίσκονται εδώ πλημμυρίζουν από κόσμο. Το ίδιο ισχύει και με την παραλία του Λιμένα αλλά και με τις παραλίες Γλυφάδα και Γλυφονέρι.
Η αρχαία πόλη είναι μυστηριώδης. Η σύγχρονη πόλη είναι από μόνη της ένα μυστήριο. Αυτό της εξέλιξης και της δύναμης της ιστορίας.Η σύγχρονη πόλη Λιμένας άρχισε να χτίζεται στα μέσα του 19ου αιώνα, κυρίως από κατοίκους του γειτονικού χωριού Παναγία (και άλλων χωριών), οι οποίοι μετακινήθηκαν σιγά σιγά προς τις ακτές. Το 1922 εγκαταστάθηκαν στην πόλη πολλοί πρόσφυγες από τη Μικρά Ασία και τη Θράκη, που συνέβαλαν ουσιαστικά στην ανάπτυξη και την πρόοδο του νησιού.
Η σημερινή πανέμορφη πρωτεύουσα είναι το κέντρο της Θάσου. Μπορεί να είναι πιο σύγχρονη και πιο μεγάλη από τα μικρά χωριουδάκια όμως δε στερείται γραφικότητας και ομορφιάς. Βρίσκεται στο βόρειο τμήμα του νησιού και είναι περιστοιχισμένη από καταπράσινους λόφους και βουνά. Στολίδια της οι βελούδινες παραλίες και τα αναρίθμητα αρχαία μνημεία της. Είναι ιδανική για βόλτες και περιπάτους στα στενά σοκάκια με τα δεκάδες όμορφα μικρομάγαζα που κρύβουν τα πιο απίστευτα πράγματα και κομψοτεχνήματα.
Εκπληκτικά είναι επίσης τα γραφικά ουζερί με τις μοναδικές θαλασσινές γεύσεις. Τα εμπορικά καταστήματα της πόλης είναι αρκετά και καλύπτουν άνετα όλες τις ανάγκες των επισκεπτών αλλά και των μονίμων κατοίκων. Όσο για τη διαμονή, υπάρχουν αρκετά ξενοδοχεία, μπαγκαλοους και ενοικιαζόμενα δωμάτια, που λειτουργούν σχεδόν όλο το χρόνο. Ο Λιμένας είναι η πιο κατάλληλη αφετηρία για να ξεκινήσει κανείς το γύρο του νησιού και να γνωρίσει έτσι κάθε σπιθαμή αυτού του επίγειου παραδείσου. Το λιμάνι της πόλης επικοινωνεί με αυτά της Κεραμωτής και της Καβάλας με φέριμποτ και δελφίνια.
Το σύγχρονο λιμάνι χτισμένο δίπλα στο αρχαίο είναι αρκετά μεγάλο. Φιλοξενεί όλο το χρόνο εμπορικά και επιβατηγά πλοία ενώ συγχρόνως είναι ιδανικό για απογευματινούς περιπάτους. Κάθε καλοκαίρι σφύζει από ζωή και τα μαγαζιά που βρίσκονται εδώ πλημμυρίζουν από κόσμο. Το ίδιο ισχύει και με την παραλία του Λιμένα αλλά και με τις παραλίες Γλυφάδα και Γλυφονέρι.
Ο ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟΣ ΧΩΡΟΣ ΤΟΥ ΛΙΜΕΝΑ
Η Θάσος έχοντας ζήσει μια λαμπρή εποχή που της έχει αφήσει μια απίστευτα μεγάλη αρχαιολογική κληρονομιά είναι ιδανική για να την επισκεφθούν όσοι λατρεύουν την αρχαία ιστορία. Το πιο κατάλληλο σημείο για το ξεκίνημα είναι το παλιό λιμάνι μπροστά στο μουσείο. Είναι βέβαιο πως ο αρχαιολογικός αυτός περίπατος μένει αξέχαστος .
Το λιμάνι της Θάσου βρισκόταν επάνω σε μεγάλους θαλάσσιους δρόμους του αρχαίου κόσμου χρησίμευε σαν σκάλα στα αρχαία χρόνια και διατηρούσε πάντα την αξία του.
Η αρχαία αγορά
Πολύ κοντά στο αρχαίο λιμάνι απλώνεται το πολιτικό και θρησκευτικό κέντρο της αρχαίας πολιτείαςτης Θάσου η Αγορά. Ο χώρος της Αγοράς είναι γεμάτος από ενδιαφέροντα μνημεία από τα οποία τα σημαντικότερα είναι:Η βορειοδυτική στοά. Η νοτιοδυτική στοά.Οι εξέδρες Ο μεγάλος βωμός .Το μνήμα του Γλαύκου.Η μαρμάρινη πλώρη.Η οικοδομή με παρασκήνια. Το τέμενος του Αγοραίου Διός.Ο κυκλικός βωμός του Θεαγένη. Η παλαιοχριστιανική βασιλική της Αγοράς.Το μεσαιωνικό οχυρό Το έχτισε ο Μέγας Πριμικήριος Ιωάννης στα τέλη του 14 ου αιώνα, γεγονός που αναφέρεται στη διαθήκη του που βρίσκεται στα αρχεία της μονής Παντοκράτορα στο Άγιο Όρος.
-Το ιερό του Θεαγένη.Χτίστηκε προς τιμήν του Θεαγένη ο οποίος ήταν ένας από τους πιο δοξασμένους θάσιους αθλητές. Ολυμπιονίκης με άπειρες νίκες.Ρωμαϊκή συνοικία – Η εξέδρα – Το ωδείο- Η Δίοδος των Θεωρών.Ήταν ένα από τα πιο σπουδαία σημεία της πόλης με θρησκευτική σημασία. Αφιερωμένο στον Απόλλωνα και στον Ερμή.
-Το Αρτεμίσιο-Το ιερό της Άρτεμης . Μέσα από τον βράχο πάνω στον οποίο είναι εγκαταστημένο ανάβλυζε άλλοτε το νερό μιας πηγής.
-Το Διονύσιο-Το ιερό του Διονύσου. Εδώ η αρχαιολογική σκαπάνη αποκάλυψε πολλά ευρήματα όπως το κεφάλι του Διονύσου κ.α.
-Το Ποσίδειο .Το ιερό του Ποσειδώνα το οποίο χρονολογείται από τον 4ο π. Χ. αιώνα.
-Η πύλη της θεάς με το άρμα. Πρόκειται για μια πύλη που βρίσκεται ανάμεσα στα δύο αρχαία λιμάνια και στης οποίας τον παραστάτη επάνω από το κατώφλι υπάρχει ένα ανάγλυφο που απεικονίζει την Άρτεμη ανεβασμένη πάνω σε ένα άρμα ενώ δίπλα στο άρμα βαδίζει ο Ερμής. Η πύλη του Ερμή και των Χαρίτων. Αυτή η πύλη οδηγεί σε μια αρχαία συνοικία. Στον παραστάτη της πύλης σώζεται ένα ανάγλυφο που απεικονίζει τον Ερμή ακολουθούμενο από τις Χάριτες.Το ανοιχτό λιμάνι Βρίσκεται στο ακρωτήρι έξω από το οχυρό. Παλιότερα υπήρχε μια παλαιοχριστιανική εκκλησία.Στη βυζαντινή εποχή μετά την καταστροφή της εκκλησίας, όλος ο χώρος γύρω από το κτίριο καλύφθηκε από ένα νεκροταφείο στο οποίο έχουν ανασκαφεί σαράντα τάφοι. Σε μια τεχνητή ταράτσα ήταν χτισμένο ένα αρχαίο ιερό του οποίου τη θέση κατέλαβε η εκκλησία. Στις επιχώσεις της ταράτσας βρέθηκαν πήλινα ειδώλια και επιγραφές που μαρτυρούν τη λατρεία του Δία, της Αθηνάς, της Άρτεμης των Νυμφών και της Κόρης.
Αρχαίο Θέατρο
Στον πευκόφυτο λόφο του αρχαιολογικού χώρου της Θάσου βρίσκεται το αρχαίο θέατρο και, όπως μας πληροφορεί ο Ιπποκράτης στο βιβλίο του "Επιδημίες", υπήρχε ήδη τον 5ο αιώνα π.Χ. Την ίδια εποχή έζησε και έδρασε ο ηθοποιός και κωμωδιογράφος Ηγήμων, τον οποίον ο Αριστοτέλης αποκαλεί εφευρέτη της παρωδίας.Η σκηνή του θεάτρου είχε μαρμάρινη όψη και οι θέσεις που σώζονται σήμερα είναι ρωμαϊκής κατασκευής από λίθους χωρίς κυμάτια. Σε αρκετές από αυτές υπάρχουν ονόματα χαραγμένα. Τον 1ο αιώνα μ.Χ. το θέατρο μετατράπηκε σε αρένα αγώνων μονομάχων.Σήμερα χρησιμοποιείται για τις παραστάσεις αρχαίου δράματος, στο πλαίσιο των πολιτιστικών εκδηλώσεων της Θάσου, και έχει χωρητικότητα 2.000 θέσεων.
Η Ακρόπολη
Ήταν χτισμένη σε ένα μακρόστενο πλάτωμα. Ιδανική θέση γιατί έτσι αποτελούσε και ένα θαυμάσιο παρατηρητήριο 137 μ. πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας. Η τωρινή μορφή της Ακρόπολης ανήκει στους μεσαιωνικούς χρόνους, όμως υπάρχει μια γωνία του τείχους που είναι χτισμένη με μεγάλα μάρμαρα και ανήκει στην Ακρόπολη του 5ου π, Χ. αιώνα. Εκεί βρέθηκαν επιγραφές που αφορούν τη λατρεία του ‘Απόλλωνα Πυθίου.
Το ιερό της Αθηνάς βρίσκεται στη δεύτερη κορυφή της Ακρόπολης. Χρονολογείται από τις αρχές του 5ου π. Χ. αιώνα.
Το ιερό του Πάνα Είναι λαξευμένο σε ένα βράχο κοντά στην τρίτη κορυφή της Ακρόπολης όπου μέσα βρίσκεται ένα ανάγλυφο του τραγοπόδαρου θεού.
Το τείχος και η πύλη του Παρμένωνα. Πρόκειται για ένα τείχισμα που είναι χτισμένο κοντά στη νότια κορυφή της Ακρόπολης που σε ένα σημείο του υπάρχει ένας μεγάλος λίθος με σκαλισμένα επάνω του δύο μάτια και μια μύτη. Αυτή η εικόνα έδινε στο τείχος τη μαγική δύναμη να προφυλάσσει από το μάτιασμα. Πιο κάτω υπάρχει ένας άλλος μεγάλος λίθος μέσα στο τείχος που έχει χαραγμένη μια επιγραφή, μάλλον από μαρμαρά και γράφει ‘με έφτιαξε ο Παρμένωνας’. Ανάγεται γύρω στα 510-490 π. Χ.
Η πύλη του Ηρακλή και του Διόνυσου
Χρονολογείται από τις αρχές του 5ου π. Χ. αιώνα. Βρισκόταν μέσα στο μαρμάρινο τείχος και την προστάτευαν οι δύο μεγάλοι θεοί της Θάσου ο Ηρακλής και ο Διόνυσος.
Η αρχαία Νεκρόπολη. Βρίσκεται στην πεδιάδα και απλώνεται ως τους πρόποδες των βουνών . Στο χώρο της βρέθηκαν πολλά μνημεία και ρωμαϊκές σαρκοφάγοι , αλλά και γλυπτά και επιγραφές διαφόρων εποχών. Οι έρευνες που έγιναν στα 1952-53 αποκάλυψαν και πλήθος ελληνικών τάφων και ένα κτίσμα που σίγουρα είναι ηρώο. Εκεί βρέθηκε πλήθος αναθημάτων αλλά και πολλά αργυρά και χάλκινα νομίσματα της Θάσου από τον 4ο π. Χ. αιώνα.
Το Ηράκλειο.Από τους σπουδαιότερους ναούς στο νησί αφού ο Ηρακλής ήταν ο πιο μεγάλος θεός της Θάσου, ο προστάτης της πολιτείας. Οι ανασκαφές έφεραν στο φως το μεγαλύτερο μέρος αυτού του ιερού.
Μουσεία
ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΤΗΣ ΘΑΣΟΥ
Εδώ στεγάζονται συλλογές μοναδικού πλούτου και ποικιλίας από τον 7ο π.Χ. αιώνα έως και τον 7ο μ. Χ. Πρέπει αρχικά να αναφερθεί πως αρκετά σημαντικά κομμάτια είναι διάσπαρτα στο εξωτερικό. Το φαινόμενο της μεταφοράς αρχαιοτήτων ήταν συχνότατο στα χρόνια της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Η διασπορά των αρχαιολογικών θησαυρών του νησιού πήρε τέλος στα 1912-1913. Η περιήγηση στο μουσειακό χώρο ξεκινά από τη στιγμή που ο επισκέπτης θα βρεθεί στην αυλή του μουσείου. Εκεί βρίσκονται δύο επιβλητικά αγάλματα, που το ένα αναπαριστά λιοντάρι, ενώ το άλλο αναπαριστά αετό. Στο εσωτερικό του μουσείου υπάρχουν πάμπολλα εκθέματα από διαφορετικές εποχές, φτιαγμένα με διαφορετικές τεχνοτροπίες και ρυθμούς από αρχιτέκτονες της Θάσου ή ξένους. Τα μάρμαρα και οι πελεκημένοι λίθοι που βρέθηκαν στις ανασκαφές κτιρίων βεβαιώνουν την ποικιλία και την πρωτοτυπία της αρχιτεκτονικής διακόσμησης στη Θάσο. Σε πολλά εκθέματα που προέρχονται από την αρχαϊκή έως την ρωμαϊκή εποχή, το βασικό οικοδομικό υλικό είναι το εγχώριο μάρμαρο άσπρο ή σταχτόχρωμο. Εξαίσια είναι και τα κλασικά γλυπτά από τα οποία ξεχωρίζει το άγαλμα της Κωμωδίας με ύψος 1,70.Αρκετοί είναι οι αμφορείς που κατασκευάζονταν από τους αγγειοπλάστες για την εξαγωγή κρασιού.Μεγάλο θαυμασμό προκαλεί η συλλογή των αργυρών και χάλκινων νομισμάτων που ανήκουν στον 6 ο, 5 ο, 4 ο και1ο π. Χ. αιώνα.Τέλος από τα σημαντικότερα εκθέματα είναι οι επιγραφές που εκτίθενται εδώ στο μουσείο και αντιπροσωπεύουν ένα πολύ μικρό μέρος αυτών που βρέθηκαν στις ανασκαφές
Μουσείο Βαγή
Ένα άλλο μουσείο που μπορεί να δει κανείς είναι το Μουσείο Βαγή στην Ποταμιά. Από την πρώτη κιόλας στιγμή που φθάνει ο ταξιδιώτης στη Θάσο θα διαπιστώσει μια έντονη προσήλωση στις παραδόσεις, που είναι εμφανής στην παραδοσιακή αρχιτεκτονική,
Το Παλατάκι
Βρίσκεται στο χωριό Λιμενάρια και είναι κτισμένο πάνω σε βραχώδη προεξοχή στη θάλασσα. Είναι διώροφο κτίριο με δύο πυργίσκους και κατασκευάστηκε το 1903 από τη γερμανική εταιρεία Speidel, η οποία εκμεταλλευόταν τα μεταλλεία του νησιού. Σήμερα, έπειτα από στερεωτικές εργασίες που έγιναν στο κτίριο, χρησιμοποιείται ως πνευματικό κέντρο.
Μοναστήρια -Εκκλησίες
Eκκλησία της Παναγίας
Σύμφωνα με την παράδοση εγκαινιάστηκε από τον Μητροπολίτη Άνθιμο τον 18ο αιώνα. Οι εργασίες άρχισαν το 1831 υπό την επίβλεψη καστοριανών μαστόρων. Χρήματα για το ξεκίνημα των εργασιών έδωσαν κάποιοι προύχοντες του χωριού επειδή όμως τ α χρήματα αυτά δεν έφτασαν για την αποπεράτωση του ναού ζητήθηκε βοήθεια από το Άγιο Όρος. Η μονή Βατοπεδίου που ήταν η πιο εύρωστη οικονομικά βοήθησε. Το τέμπλο του ναού φιλοτεχνήθηκε από βολιώτες τεχνίτες και οι καστοριανοί τεχνίτες έδωσαν στην εκκλησία πολλά χαρακτηριστικά των βυζαντινών εκκλησιών της Καστοριάς. Ο ρυθμός του ναού είναι βασιλική με τρούλο, με τρία εσωτερικά κλίτη και ημικυλινδρικούς θόλους. Έχει πέντε εισόδους, μία κεντρική και τέσσερις από τα πλάγια. Η εκκλησία είναι αφιερωμένη στην Κοίμηση της Θεοτόκου και μέσα στο ναό υπάρχει μία εικόνα της Παναγίας που φιλοτεχνήθηκε το 1814.
H Μονή Αρχαγγέλου Μιχαήλ
την οποία ίδρυσε η αγιορείτικη μονή Φιλόθεου. Δεν είναι γνωστός ο ακριβής χρόνος της ίδρυσης της. Η ύπαρξή της αναφέρεται για πρώτη φορά το 1287 σε κάποιο επίσημο έγγραφο. Το 1835 έγιναν κάποιες επιδιορθώσεις. Η εκκλησία ΄χει 9 μ. μήκος 5 μ. πλάτος και 3 μ. ύψος. Στη μονή είναι φυλαγμένο ένα κομμάτι Τιμίου Ήλου, μέρους δηλαδή ενός από τα καρφιά που χρησιμοποιήθηκαν για τη σταύρωση του Χριστού. Η μοναδικότητα και η Χάρη αυτού του κειμηλίου έγινε αιτία μεγάλης προσέλευσης προσκυνητών. Οι πιστοί αφιέρωναν για να μνημονεύονται τα ονόματα τους . Ιδιαίτερα οι θεοσεβείς θεολογίτες έδειχναν τη μεγάλη τους ευλάβεια στο Μιχαήλ Άγγελο δωρίζοντας στη μονή κτήματα σπίτια αλλά μερικές φορές και ολόκληρες τις περιουσίες τους. Έτσι το μοναστήρι απέκτησε πολύ μεγάλη περιουσία. Το 1927 που ψηφίστηκε ο αγροτικός νόμος περί απαλλοτριώσεων των μετοχίων Θάσου και Λήμνου όλη η κτηματική περιουσία του μοναστηριού μοιράστηκε σε 72 ακτήμονες. Το 1974 ήρθαν μοναχές οι οποίες μαζί με έναν φιλοθείτη ιερομόναχο εργάστηκαν σκληρά και μεταμόρφωσαν το μοναστήρι που μέχρι τότε είχε μείνει έρημο. Από τότε η Μονή Μιχαήλ Αρχαγγέλου λειτουργεί ως γυναικείο ησυχαστήριο που εξαρτάται πνευματικά από τη μονή Φιλοθέου στο Άγιο Όρος.
ΠΗΓΗ:kavalanet.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου
Ταβέρνα "Αμπελος" Αδριανή Δράμας